ମାଡ ସଂସ୍କାର ବାଡ

ଶୈଶବ ଅମୃତ ଅତି ମଧୁମିତ

ଶୈଶବ ଶିଖିବା ପ୍ରଥମ ବେଳା

ସଂସ୍କାରର କଥା ନୈତିକତା ସତ୍ତା

ଜୀବନ ଗଠନ ପ୍ରକୃତ କଳା ।

କେବେ ଆଦରର ମଧୁମୟ ଝର

କେବେ କେବେ ମିଳେ ବେତ ପାହାର

କେବେ ଅବତାରଣ ସୁକାହାଣୀର

କେବେ ଉଦାହରଣ ପୂର୍ବ ସୁରିର ।

ପିଲାବେଳ ଶିକ୍ଷା ସଂସ୍କାରର ଭିକ୍ଷା

ପାଇଁ ଆବଶ୍ୟକ କେତେ ଯେ ମାଡ

ଏବେ ବି ପ୍ରତିତ ହୁଏ ଅନୁଭୂତ

ମାଡ ଥିଲା ପରା ଶିକ୍ଷାର ବାଡ ।

ମାଡ ହେବାପରେ ଝରିଲେ ଲୋତକ

ତା'ଉପରେ ପୁଣି ଅଧିକ ମାଡ

ମିଛରେ ଯଦି ତୁ ଲୁହକୁ ଝାରିବୁ

ଵୋହିବ ପିଠିରେ ମାଡର ଝଡ ।

ଖେଳୁଥିବା ବେଳେ ବନ୍ଧଙ୍କ ସାଥିରେ

ପିଠିରେ ବସିବ ବେତ ପାହାର

ନ ଖେଳି ଯଦି ବି ଘରେ ବସିଥିବୁ

ତଥାପି ମୁକତି ନଥିବ ତୋର ।

ଗୁଜୁଜନ ବସିଥିଲେ ଅଗଣାରେ

ସେଠି ହେବୁନାହିଁ ତୁ ଲଟପଟ

ଏପଟ ସେପଟ ହେଲେ ତୁ ଧନରେ

ପିଠିରେ ବାଜିବ ବେତର ଛାଟ ।

ଭୁଲ କରୁଥିଲେ ଗୁରୁ ଗୁରୁଜନେ

ଉତ୍ତର ତୁ ଅବା କାହିଁକି ଦେବୁ

ଉପରେ ପଡି ତୁ ଉତ୍ତର କହିଲେ

ମାଡରୁ ନିସ୍ତାର କିବା ପାଇବୁ ?

ପ୍ରଶ୍ନ ପଚାରିଲେ ଉତ୍ତର ନଦେଲେ

ମାଡ ବୃଷ୍ଟି ହେବ ତୋର ଉପରେ

ବେଶି ଗେହ୍ଲା ହେଲ କିଛି ଦିନ ଧରି

ମାଡ ବିନା କ'ଣ କେହି ନିସ୍ତରେ ?

ଭଲ ଭଲ କଥା ଗ୍ରହଣ ନକଲେ

ସମ୍ମାନ ନଦେଲେ ଅତିଥି ଜନେ

ତାଙ୍କ ଖାଦ୍ୟ ପରେ ଦେଲେ ନଜର

ମାଡ ମିଳିଯିବ ନିଶ୍ଚିତ ଜାଣେ ।

ନାହିଁ କଲେ ଖାଦ୍ୟ ଖାଇବାକୁ ଦେଲେ

ଅଧିକ ଖାଇଲେ ଖାଇବୁ ମାଡ

ଖେଳୁଖେଳୁ ଯଦି ଫେରିବୁ ଡେରିରେ

କାହିଁକି ହେବନି ତୋତେରେ ମାଡ ?

ମାଡ ଥିଲା ଧନ ସଂସ୍କାରର ଛାଟ

ମାଡ ଦେଖାଉଥିଲା ତୋତେ ବାଟ

ଜୀବନ ଯୁଦ୍ଧରେ ଜିତିବାର କଳା

ଗୁଜୁଜନ କରୁଥିଲେ ଆକଟ ।

ସବୁ ବିପରୀତ ବେଳାରେ ଅଙ୍କୁଶ

ହାତେ ମାପିକରି ଚାଖଣ୍ଡେ ଯିବୁ

ଶିଖିଥିଲେ କଳା ନହେବୁ ଦୁର୍ବଳ

ସବୁ ବିପଦକୁ ସାମନା କରିବୁ ।

ଏବେ ମାଡ ପାଇଁ ବହୁ କଟକଣା

ଗେଲବସରରେ ବଢୁଛି ପୁଅ

ଝଡ ଯେତେବେଳେ ବାଡକୁ ଭାଙ୍ଗୁଛି

ମୁକୁଳିବାର ତୁ ପାଉନୁ ଖିଅ ।

ଜୀବନ ନୁହେଁ ରେ ଖାଲି ହସଖେଳ

ମଉଜ ମଜଲିସର ସୁବେଳ

ଜୀବନ ଯନ୍ତ୍ରଣା ଅନେକ ମନ୍ତ୍ରଣା

ନୁହେଁ ପରା ବାଲିଘରର ଖେଳ ।

ସଂଘର୍ଷ ଜୀବନ ସଂଘର୍ଷ ମନନ

ସଂଘର୍ଷ ଜୀବନ ପ୍ରକୃତ କଳା

ସଂଘର୍ଷ ଭିତରେ ବଢିଥିଲେ ଧନ

ସଂଘର୍ଷ କରି ତୁ କାଟିବୁ ବେଳା ।

ଟିକିଏ ଦୁଃଖରେ ଝଡି ପରୁବୁନୁ

ଭାଙ୍ଗିବନି ତୋର ଧୈର୍ଯ୍ୟର ବନ୍ଧ

ଶିଖି ଶିଖାଇବୁ ଜଗତ ଜନକୁ

କର୍ତ୍ତବ୍ୟ ପଥରେ ହେବୁନୁ ଅନ୍ଧ ।

ଦରଦର କଥା ବୁଝି ତୁ ପାରିବୁ

ପାରିବୁ ନେଇ ତୁ ସବୁରି ଯତ୍ନ

ବାପାମାଆଙ୍କର ଓଠେ ହସଧାର

ଫୁଟାଇବୁ ତୁହି ତାଙ୍କରି ରତ୍ନ ।

ଜନମ ମରଣ ମଝି ପାହାଛରେ

ଆସିବ ଜୀବନେ କେତେ ସଂଘର୍ଷ

ହସିହସି ତାକୁ ପାରିହେଇ ଯିବୁ

ମୁଖରେ ଫୁଟାଇ ତୃପ୍ତିର ହସ ।

ବେକାର ହେବୁନୁ ବସି ଖାଇବୁନୁ

ହେବୁନୁ ମାତାଲ ନିଶାରେ ଗୁଣ୍ଡା

ନଖରୀ ନିର୍ଯାତନା ଧର୍ଷଣ କଷଣ

କରିବୁନୁ ଭାବି ନିଜକୁ ଭେଣ୍ଡା ।

ଦୁର୍ନୀତି ଦୁର୍ଗତି ନିନ୍ଦନୀୟ ଅତି

ସେଥିକୁ ତୋହର ରହିବ ଆଖି

ଶତ ଚେଷ୍ଟା ବଳେ କରି ପରାହତ

ତୁ ପରା ଦେଶର ପ୍ରକୃତ ରକ୍ଷି ।

ଦେଶ ହିତ ତୋର ଜୀବନର ବ୍ରତ

ପିଲାଟି ଦିନରୁ ଶିଖିଛୁ ଧନ

ଗୋପବନ୍ଧୁ ଆମ ଜୀବନ ଆଦର୍ଶ

ରଖିବୁ ଆଦର୍ଶ ଦେଶର ମାନ ।