ଉପମାକ୍ଷୀ

ବୈଶାଖୀ ଆକାଶେ    ଧବଳ ବାରିଦ

   ଯେହ୍ନେ ସାଗରେ ବୋଇତ,

ବାରୁଣୀ ଗଗନେ      ଅସ୍ତାଚଳ ରବି

    ବାଢିଲେଣି ଦଣ୍ତବତ ॥

ଆଖି ମଳିଲାଣି     ଗୋଧୂଳୀ ରମଣୀ

     ସଂଜ ଆରତୀ ବାସରେ,

କଳାପାଟ ଶାଢୀ      ପିନ୍ଧିବ ଧରଣୀ

     ସଂଜ ଶୀତଳ ସମୀରେ ॥

ସଂଜୁଆ ଶିଆଳେ    ସାଜିଲେଣି ଭାଟ

     ରଜନୀରାଣୀ ସ୍ୱାଗତେ,

ଝିଂକାରୀ ବଜାଏ     ସ୍ୱାଗତ ରାଗିଣୀ

    ରାତ୍ରୀରାଣୀ ଅନୁଗତେ ॥

ସବୁଜ ପଲ୍ଲବେ      ଧୀର ସମୀରଣ

    ମୃଦୁ ସ୍ୱାଗତ ସଂଗୀତେ,

ଧରଣୀକୁ ବାଢି     ମୃତ୍ୟୁ ସଂଜୀବନୀ

    କ୍ରାନ୍ତିକାରୀ ଏ ଜଗତେ ॥

ଉଷ୍ମ ନୀଡ ଝୁଲେ    ଶୀତଳ ସମୀରେ

    ସତେ କି ସେ ରଜ ଦୋଳି,

ମାଆର ଚଂଚୁରେ     ଶାବକର ଚଂଚୁ

     ଅବା ବଇଶାଖି କେଳି ॥

ମଲ୍ଲୀର ସୁବାସେ      ଅଳସ ଧରଣୀ

      ସଜାଇଛି ମଧୁବାସ,

ଚଇତି ପରବେ      ଜାତି ନନ୍ଦିଘୋଷ

     ସତେ ପରବ ଉଆସ ॥

ଚମ୍ପା କଢି ଯେହ୍ନେ      କର୍ଣ୍ଣର କୁଣ୍ତଳ

      ସତେ ବସୁନ୍ଧରା ପିନ୍ଧି,

ନବ ବଧୂ ସାଜି       ମଉନେ ବସିଛି

     ଶଶୀ ତା ସୀମନ୍ତ ବିନ୍ଦି ॥