ଏମିତି ତ ବଞ୍ଚିବାକୁ ହେବ
ଏମିତି ତ ବଞ୍ଚିବାକୁ ହେବ
ମୁଣ୍ଡରେ ହାତ ଦେଇ ଲଥ୍ କିନା ବସିଯାଏ
ହିଡପରେ ଚଷା ଭାଇଟିଏ ,
କେ ଜାଣି କ'ଣ ଭାବେ ?
କିଏ ବା ବୁଝିବ ତା'ର ହୃଦୟର କଥା
ଅନ୍ତରର କୋହ ଆଉ ତା' ମୁହଁର ପରିଭାଷା !
ଏମିତି ତ ବେଳେ ବେଳେ ଖୁସିରେ ଗଦ୍ ଗଦ୍ ହୁଏ
ଯେତେବେଳେ କ୍ଷେତରେ ଦେଖେ
ସୁନାର ଫସଲର ଲହରୀ
କିଆରୀ କିଆରୀ କୋବି ବାଇଗଣ
ଆଳୁ ପିଆଜ ।
ଏଇତ ଗତ ସାପ୍ତାହିକ ବଜାରେ ତା'ର ସବୁ ସୁନା କୁ କେଜି
ପାଞ୍ଚ ଛଅ ଟଙ୍କା ରେ ବିକ୍ରି କରି
ଚାଲି ଆସିଥିଲା ।
କ'ଣ ବା କରନ୍ତା ସେ !
ଶସ୍ତା ରେ ନ ଦେଲେ ବି ଲୋକେ
କିଣି ବେ ନାହିଁ
ବରଂ ପରିବା ମହଙ୍ଗା ବୋଲି ନାକ ଟେକିବେ ।
ହଁ ସେମିତି ତ ବେପାରୀ ପାଞ୍ଚ ରେ ନେଇ ତିରିଶ ରେ ବିକ୍ରି କରିଦେଲେ ବି ଭଲ
ନାଁ ପୁଣି ଚାଷୀର ହେବ ନା
ବେପାରୀ ର ହେବ କି ?
ମୁଣ୍ଡ ର ଝାଳ ତୁଣ୍ଡରେ ମାରି
ମାଟି ସହ ମାଟି ହୋଇ
ଖରା ବର୍ଷା ଶୀତ କୁ ଖାତିର
ନ କରି ନିଜକୁ
ହଜେଇ ଦିଏ ମାଟିରେ
ଦୁନିଆ ମୁହଁରେ ଦି ମୁଠା ଆହାର
ଯୋଗାଇ ଦେବାକୁ ।
ଏହି ଚାଷୀ ସେତକ ନ କଲେ
କେହି ବଞ୍ଚି ପାରିବେ କି?
ବୋଧେ ସେହି କଥା ସବୁ ଚିନ୍ତା କରି
ଲଥ୍ କିନା ବସି ପଡେ
ମୁଣ୍ଡ ଉପରେ ହାତ ଦେଇ
ହିଡ ପରେ ।
ପୁଣି ଚିନ୍ତା କରେ ନିଜ ସ୍ତ୍ରୀ ପିଲା ଛୁଆ କୁ ପଛେ
ଭଲ ପିନ୍ଧିବା ଖଣ୍ଡେ ନ ମିଳୁ
ସେ ପଛେ ଅଭାବରେ ଦିନ କାଟୁ
କିନ୍ତୁ ଯିଏ ଭାରତ ମାତାର ସୁରକ୍ଷା ସକାଶେ
ମୋ ଭଳି ଖରା ବର୍ଷା ଶୀତ କୁ
ଖାତିର ନ କରି ଜଗି ରହେ
ସୀମା
ତା'କୁ କିନ୍ତୁ ମୁଠାଏ ଭଲ ଖାଇବା ମିଳୁ
ଖୁସିରେ ଭାରତ ମାତାର ସୁରକ୍ଷା କରିବ
ଦେଶ ପାଇଁକା ଲଢିବ ।
ଦେଶ ମାତୃକାର ସେବା କରିବା କୁ
ଶକ୍ତି ପାଇବ।
ଦାଉ ସାଜୁଥାଉ ପ୍ରକୃତି
ଆସୁଥାଉ ତୁହାକୁ ତୁହା
ନିଜର ଫସଲ ଉଜାଡିବାକୁ
ହୁଡହୁଡ୍ ଫାଇଲିନ୍ ପେଥାଇ
ଅବା ନୂଆରୂପରେ
ବାତ୍ୟା ର ଅନ୍ୟନାମ ନେଇ
ଆସୁପଛେ ଆଉ ଏକ ନ'ଅଙ୍କ ଦୁର୍ଭିକ୍ଷ ।
ବାସ୍ ମାଟିରେ ବଞ୍ଚିବାର
ସେ କଳା ତ ଭଲ ଭାବରେ
ଜଣା ।
ଚାଷୀର ଭାଗ୍ୟ ଆକାଶେ
ସୁଖର ସୂରୁଯ ବା କେଉଁଠି ?
ଏମିତି ତ ବଞ୍ଚି ବାକୁ ହେବ ।
ନିଜର ଆଉ ଦୁନିଆ ମୁହଁରେ
ଆହାର ଯୋଗାଇବାକୁ ହେବ
ଶୁଖିଲା ମୁହଁରେ ହସ ଛୁଟାଇବାକୁ ହେବ ।
**********
ଶ୍ରୀ ଡମ୍ବରୁଧର ବାଗ, ଚପ୍ରିଆ, ଗୋଲାମୁଣ୍ଡା, କଳାହାଣ୍ଡି ।
୮୬୩୭୨୧୨୩୦୧