ନିରବ ନିର୍ଯାସ

 ଲେଖନୀ ମୋ ଯଦି ସମାଜେ ସଦ୍ଦିଚ୍ଛା ସିଞ୍ଚିବାକୁ ଆଗଭର

କାହିଁକି ଡରିବି ? କୂଟିଳେ ଝୁଲୁ ବି ବର୍ଚ୍ଛା, ତୀର, ତଲଓ୍ବାର

ଓପ୍ରୋଧ ରଖେନା କାରେ,

ସମାଜ ସ୍ବାର୍ଥରେ ମୋ ଲେଖନୀ ଗୋଟି କୋଟି ଅସ୍ତ୍ର କାଟିପାରେ ।

ପ୍ରଚାର ପାଏଁ କି ପୁରସ୍କାର ପାଏଁ ପ୍ରଚେଷ୍ଟାର ପାରିତୋଷେ

ଉଏଁନା ଏ ଭାବ, ଉଦ୍ବେଳନେ ଯେବେ ଲେଖନୀ ମୋ ଲେଖିବସେ

ହଅଁ ଉଏଁ ଏକ ଭାବ,

ଯଥାସାଧ୍ୟ ଲେଖା ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟରେ ଯେହ୍ନେ ଆତ୍ମା ମୋର ଉଲ୍ଲସିବ ।

ପରିବେଷଣ ମୋ ପ୍ରତିଦ୍ବନ୍ଦୀତାର ପଟଳରୁ ଦୂରେ ରହୁ

ପ୍ରତିଯୋଗୀପଣେ ପଥ ଭୁଲି ପରକୀୟା-ପଣଟି ନ ପାଉ

ପ୍ରାରବ୍ଧରେ ଥିବ ଯଦି,

ପଥର ତଳର ପୋଥିରେ ପଡି ବି ପ୍ଳାବିବ ଗଗନ ଭେଦି ।

ଅନ୍ୟଥା ଶାନ୍ତିତ ଆହରୁଛି ଆତ୍ମା, ଆଙ୍କୁନି ଅନ୍ୟ ଅନିଷ୍ଟ

ସାମର୍ଥ୍ୟ ସହିତ ସାହିତ୍ୟ ଶ୍ରଦ୍ଧାରେ ସୃଜନେ ସଦା ସନ୍ତୁଷ୍ଟ

ଭବିଷ୍ୟତେ ଗାଢେ ଭାବି,

ବର୍ତ୍ତମାନର ଏ ବୈଭବୀ ବିଭାରେ ବୈକଲ୍ୟ କିଆଁ ବୋଳିବି ?

ଉଚିତ ହେବନି ଉଚ୍ଚାଙ୍ଗ ଆଶାରେ ଉଧାରେ ଉଦ୍ଗାର ଗିଳି

ପ୍ରତିଷ୍ଠିତ ପାଇଁ ପରୋକ୍ଷେ ପରାର୍ଦ୍ଧ ପ୍ରବଞ୍ଚନା ହୃଦେ ପାଳି

ହଟେ ହେଲେ ବି ଆଗୁଆ,

ଆଢୁଆଳ ଅବା ଆଚ୍ଛାଦିବ ଆଉ କେତେ ଅନ୍ତର ଅସୂୟା ?

ସଦ୍ଦିଚ୍ଛାରେ ସିନା ସମୟ ସିଞ୍ଚଇ ସମର୍ଥନ ସଞ୍ଜୀବନି

ସ୍ବାର୍ଥଚ୍ଛା ସାହିତ୍ୟ ସୃଜେ ସିଆଣାରେ ସାମୟୀକୀ ଠାଣିମାଣି

କୁଣ୍ଠାରେ କଚାଡେ କାଳ,

କେତେଦିନ ନାଲି ଟୁକୁଟୁକୁ ଦିଶୁଥିବ ମହାକାଳ ଫଳ ?

ସୃଜନରେ ସୁତ୍ର ସମସାମୟୀକ ସମର୍ଥିତ ସାହିତ୍ୟରେ

ମାନିବା କି ପିକ ମାନ୍ୟ କାକେ ମିଳୁ ମହିମା ମନାଇବାରେ?

ମାରନ୍ତୁ ବି ମହାପାତ୍ର,

ମହାନଦୀ ମାପେ ଥୟ କେତେ ମୂଳମୁଣ୍ଡେ ମେଘ ମଜଭୁତ ।

ଜାତିଆଣ ଭାବ ଜଉଜଡା ଏବେ ଜିଇବାଟା ଯାହିତାହି

ପିୟୁଷର ପୋକ ପୁରୀଷରେ ପଶି ପାଳେ ପ୍ରୀତି ପାହି ପାହି

ପ୍ରଚାରଇ ପଣ୍ଡିତ ସେ,

ପର ପିଢି ପୁଷ୍ଟି ପରଖିବେ ପଶି, କେତେ ପାରମ୍ପରିକ ସେ ।

ଭୀମଭୋଇଙ୍କର ଭାବର ଭାସ୍କର୍ଯ୍ୟ ଭଜିଥିଲା ଭାରି ଭୀତି

ମୁକୁଳି ମହାନ ମହିମା ମୟୁଖ ମହୀରେ ମଜ୍ଜିଲା ମାତି

ସଦ୍ଦିଚ୍ଛା ସାରେନା କାଳ,

ଘଟା ଘଉଡାଇ ଘର୍ଘରେ ଘୋଟଇ ଘରେ ଘରେ ଅବିରଳ ।

ସାରୁନି ସମୟ, ସାହିତ୍ୟକୁ ସାରେ କରିବାକୁ ସ୍ବର୍ଣ୍ଡପ୍ରସୂ

ହୃଦୟ ହରିତ ଭାବ ହଜା ପୂର୍ବୁ ଲେଖନୀ ହତାରେ ହସୁ

ଅନ୍ତତଃ କେହି ତ ପାଇ,

ଜାଣି ତ ପାରିବେ ଜଣେ ଅଜଣା ବି ଏଠା ଯାତେ ଥିଲା ଜିଇଁ ।

ପଦ୍ୟରାଜ୍ୟେ ପଶି ମାଆ ପରମ୍ପରା ଯେ ପଣ୍ଡିତ ପାମ୍ପରାନ୍ତି

ତିରସ୍କୃତ, ହେଲେ ତହୁଁ ତିରସ୍କୃତ ତତ୍ତ୍ବେ ଯେ ତଥ୍ୟ ତୋଳନ୍ତି

ମୂର୍ଦ୍ଧନ୍ୟ ମୋହର ମରା,

ସହନ୍ତି କେମିତି ? ସାହିତ୍ୟୁ ସରୁଛି ସୌହାର୍ଦ୍ଦିୟ ପରମ୍ପରା ?

ପ୍ରଥମ ପ୍ରହରୁ ପ୍ରତିକାର ପାଞ୍ଚି ପାଳିଥିଲେ ପ୍ରତିରୋଧ

ପାଆନ୍ତା କି ପଦ୍ୟ ପରମ୍ପରା ଅଦ୍ୟ ପ୍ରଭାହୀନ ପରସାଦ

ଅରୁଚି ଆସନ୍ତା କାହିଁ, ?

ହଜାର ବରଷୁ ହଜିତ ନ ଥିଲା ସାଙ୍ଗୀତିକୀ ହଇଚଇ ?

ଉତ୍କଳୀୟ ପରମ୍ପରା ପାଳନେ ଯା' ପଣ୍ଡିତ ପଣିଆ ନାହିଁ

ତିଆରନ୍ତୁ ଏକ ତୃତୀୟ ଆକାଶ, ତୋଷେ ତିଳକ ଲଗାଇ

ନ ବରି ବାଦୁଡି ବିଧି,

ଯେତେପାରି ସେତେ ଜମାଇ ଯାଆନ୍ତୁ ତାଙ୍କ ଜୟ ଯାତ୍ରା ଜିଦି ।

ଶ୍ରଦ୍ଧାରେ ସମୟ ସହମତେ ସିନା ସୁଦୀର୍ଘ ସରଣୀ ସାଜେ

ଜନଗଣ ମନ ଜାବୋଡି ଜୋଅରେ ଜାଗି ଜୟଘୋଷ ବାଜେ

ଅନ୍ୟଥା ଗୋଷ୍ଖୀୟ ହୋଇ,

ଇଡା ଇଚ୍ଛା ଇତିବୃତ୍ତି ଇତିହାସେ ଈଶ୍ବରୀୟ ହେବନାହିଁ ।

ଅନୁରୋଧ କରେ, ଆଉ ଆଙ୍କନାହିଁ ମୋ ଭାଷା ଅଦୃଶ୍ୟେ ଯିବ

କୁମ୍ଭୀର-କାନ୍ଦଣା କାନ୍ଦି ମଞ୍ଚେ ଆଉ କେତେକାଳ କହିହେବ ?

କାର୍ଯ୍ୟକରି ଦେଖାଉନ,

ଜଣାଯାଏ ଜାଣି ଜତାଇ ଯାଉଛ ନିଜର ହିଁ ଜୟଗାନ ।