ହାଏ ରେ ଜୀବନ

ଏନ୍ତୁଡି ଶାଳ ରୁ ଯୁଇ ନିଆଁ ଯାଏଁ 

ଜୀବନ ର ପଥ କୋଳାହଳ ,

ମଣିଷ ଲଢୁଛି ନିଜ ସାଥେ ନିଜେ

ଖୋଜି ସୁ-ଶୀତଳ ଶାନ୍ତି କୋଳ ।

ଦି ଦିନ ଜୀବନ କେତେ ରାସ ରଚେ 

ଆପଣାକୁ କରି ସାତ ପର,

ସ୍ମୃତି ଝାଉଁ ବଣେ ଅଣ୍ଡାଳି ଖୁସି କୁ

ମରୁ ବାଲି ପରେ ତୋଳେ ଘର ।

ବେଳାଭୂମି ଛାତି କେତେ ଯେ ସହୁଛି 

ଦୁଃଖ ଯନ୍ତ୍ରଣା ର ଢେଉ ମାଡ,

କେବେ ହସ ଭରା ତାରା ଫୁଲ ତୋଳେ

କେବେ ଶ୍ରାବଣ ର ଲୁହ ଝଡ ।

ହାଏ ରେ ଜୀବନ କେତେ ତୁ ନଚାଉ 

ଦେଇ ସ୍ୱାର୍ଥ ବିଷ ହଳାହଳ ,

ଆଖିରେ ପିନ୍ଧେଇ ସ୍ୱପ୍ନ ର ମୁଖା ଟି

ବଶୀଭୂତ କରୁ ସକଳ ।

ଦିକି ଦିକି ଜଳୁ ଦୀପ ଶିଖା ସମ

କେବେ ଛାଇ-ଆଲୁଅ ର ଖେଳ,

କେବେ ମହମହ ଫଗୁଣ ଚଇତି 

କେବେ ନିଦାଘ ର ରିକ୍ତ କୋଳ ।

ଏଇ ଉଜ୍ଜଳ କୁ କ୍ଷଣିକେ ଅନ୍ଧାର 

ଧୂମାଭ ହାଟ ର ଠିକଣା ,

ସବୁ ଘାଟ ପାଣି ପିଏ ଏ ମଣିଷ 

ବାଟ ଯେବେ ତାକୁ ଅଜଣା ।

 

ଏଇ ତିକ୍ତ ଖରା ଏଇ ଶିକ୍ତ ଛାୟା

ଏଇ ସଞ୍ଜ ଏଇ ସକାଳ ,

ଏଇ ଦୁଃଖ ସୁଖ ହସ କାନ୍ଦ ଭରା

କ୍ଳେଶ ଜର୍ଜରିତ ଜଞ୍ଜାଳ ।

 

ମାନ -ଅଭିମାନ-ଘୃଣା-ସନମାନ 

ନାନା ରଙ୍ଗେ ସଙ୍ଗେ ହୁଏ ଠୁଳ 

ତିକ୍ତ ଶିକ୍ତ ରିକ୍ତ ଅନୁଭୂତି ନେଇ,

ସାଉଣ୍ଟେ ପଣତେ ହୋଇ ବିହ୍ଵଳ ।

 

ଋତୁ ବଦଳିଲେ ବଦଳେ ପ୍ରକୃତି 

ବଦଳେ ତା ଦେହ ରୂପ ରଙ୍ଗ 

ସେ ଭାବେ ବିଚାର ବାଟ ହୁଡି ଗଲେ 

ବଦଳନ୍ତି ଭଲ-ମନ୍ଦ ସଙ୍ଗ ।

ଚୋରା ବାଲି ପ୍ରେମ ମିଛ ଅଭିନୟ 

ସତ ଚିତ୍ ଆତ୍ମା ଅମର,

ତଥାପି ବିଷୟା ରସେ ବୁଡି ରହି

ଜୀବନ ଗଢୁଛି ସଂସାର ।

ଅବୁଝା ମଣିଷ ବୁଝେନା ତୋ ମାୟା

ମାଟି ଦେହ ବୋଲେ ସର୍ବସ୍ଵ ,

ପଞ୍ଚ ଭୁତେ ଗଢା ଶରୀର ଅନ୍ତରେ

ଲୁଚି ଅଛି ଗୂଢ ରହସ୍ୟ ।

ସେ ରହସ୍ୟ ଉନ୍ମୋଚିତ ହେବ ଯେବେ

ହୃଦୟେ ବସିବେ ଶ୍ରୀହରି,

ସେବେଳେ ଜୀବନ ମଧୂର କଣ୍ଠରେ 

ବାଜିବ ଅଫୁଟା ବାଁଶୁରୀ ।