ମହାନଦୀରେ ମହାବିପତ୍ତି
ମହାନଦୀରେ ମହାବିପତ୍ତି
ଶୁଭରେ ଅଶୁଭ ଏବଡ଼ ବିଷମ
ବିଷାଦେ ଥରଇ ବକ୍ଷ ,
ନୂଆ ବରଷର ଖୁସିର ମାହୋଲ
ଆଣି ଦେଲା ଚିରଦୁଃଖ ! !
ବଣଭୋଜି ଖୁସି ନହୋଇଲା ବାସି
ପାହିଲାନି କାଳ ରାତ୍ରୀ ,
ଏଯମ ବାପୁଡା ସତେ ପଥହୁଡା
ମରଣର ମହା ସୂତ୍ରୀ ! !
ମହାନଦୀ ଘାଟେ ବସିଥିଲା ବୋଧେ
ଡୁବେଇବ ବୋଲି ନାବ ,
ମୃତ୍ୟୁପଥ ଯୋଗ କରିସେ ନିର୍ଣ୍ଣୟ
ସାମୁହିକ ଦୁଃଖ ଦବ ! !
ଲୁହରେ ଭିଜିଲା ହୁକିଟୋଲା ଘାଟ
ହୃଦୟଟା ବିଦାରିତ ,
ଅଶୁଭ ମୁହୂର୍ତ୍ତ ସାଜିଲାକି ସଞ୍ଜ
ବିଭୀଷିକା ମୟ ମର୍ତ୍ତ୍ୟ ! !
ବତୀଘର ଦୀପ କାହିଁକଲା କୋପ
ବୁଝି କିଛି ହେଉ ନାହିଁ ,
ମୁହାଣ ପୀରତି ମହାନଦୀ ସାଥୀ
ପାରିଲାନି ଖୁସି ସହି ! !
ଡୁବିଲା ଡୁବିଲା ଶବଦ ଶୁଭିଲା
ଡୁବିଗଲା ନାବ ଜାଣି ,
ମାଆକୋଳେ ଛୁଆ ନାହିଁ କିଛି ରାହା
ଅକତା ଗଣ୍ଡରେ ପୁଣି ! !
ଶୀତୁଆ ଅନ୍ଧାର ରାତିର ଏଦୁଃଖ
କ୍ରନ୍ଦନରେ ପ୍ରକମ୍ପିତ ,
ନାବ ତଳେ ଗଲା କେତେପ୍ରାଣ ଭଲା
ମାଆ ସଙ୍ଗେ ଶିଶୁ ମୃତ ! !
ନିପାଣିଆ ବାସୀ ଭୁଲି ପାରିବେନି
ଏଗଣ ମୃତ୍ଯୁର ଦୃଶ୍ୟ ,
ଦଶଟି ପ୍ରଦୀପ ଅକାଳେ ଲିଭିଲା
ବିଚ୍ଛେଦର ମହାରୋଷ ! !
ହସିଣା ଗ୍ରାମର ଜ୍ଞାତି ପରିଜନ
ଆଖିରୁ ସୁଖୁନି ଲୁହ ,
ବାହୁନି କାନ୍ଦୁଛି ଭାଇର ଭଗିନୀ
କହାକୁ କରିବ ସ୍ନେହଁ ! !
ପୂର୍ଣିମା ସବିତା ଦେବଦୂତ ମାତା
ବିପଦର ମହା ସାଥୀ ,
କଅଁଳ ବୟସେ ସେବା ପରାୟଣେ
ଉଦ୍ଧାରିଲେ ଛାତି ପାତି ! !
ଯୁଇ ଭିଜିଗଲା ଆଖିର ଲୁହରେ
ମୂର୍ଦ୍ଧନା ଯାଉଛି ଫାଟି ,
ସହି ହେଉନାହିଁ ଏଦୁଃଖ ବେଦନା
ଫିଟୁନାହିଁ କାହା ପାଟି ! !
ଶେଷ ଶ୍ରଦ୍ଧାଞ୍ଜଳି ନିଅହେ ' ଆବୋରି
ଦିବଂଗତ ଆତ୍ମା ମାନେ ,
ପୁଣି ଆଉଥରେ ଜନ୍ମିବ ସରାଗେ
ଜନମ ମାଟିର କୋଳେ ! !
ସଦାନନ୍ଦ ସାହୁ , ଧୁରୁଷିଆ
ଆଠଗଡ଼ , କଟକ ,