ବିବଶ ଅବଶୋଶ

ବିବଶ ଅବଶୋଶ

 

ଆଭାକାନ୍ତ ମହାନ୍ତି

 

ମହାନ, ବିଶିଷ୍ଟ, ଚର୍ଚ୍ଚା ପରିସ୍ଫୁଟ

       ସମ୍ମାନେ ଥା'ନ୍ତୁ ବଞ୍ଚିତ

ଶବ୍ଦେ କୁବେରତ୍ୱ, ଭାବେ ଗିରି ଶତ

       କରୁଥା'ନ୍ତୁ ଭୂ-ଲୁଣ୍ଠିତ,

କୃତିକୁ ପରଶି, ଇତିହାସେ ଘୋଷି

       କରିଥା'ନ୍ତୁ ଆକଣ୍ଠସ୍ଥ

ତାଙ୍କୁ "କବି' କହି ଦେବାରେ ନିର୍ମୋହି

       ମୋର ଲେଖନୀ କୁଣ୍ଠିତ ।

 

ଯହିଁ ଯତିପାତ ନାହିଁ ପ୍ରଦର୍ଶିତ

       ନାହିଁ ଛନ୍ଦ ବନ୍ଧ ଧାରା

ନଥାଏ ଲାଳିତ୍ୟ, ହୃଦ ଆକର୍ଷିତ

       ମୋହନା ଆବେଗ ଝରା,

ଗାଇବନି ଯୋଷା, ଗାଇବନି ଚଷା

       ନା ଗାୟକ କଣ୍ଠ କ୍ଷରା

କବିତା' କୁହନ୍ତି, କେମିତି ସହନ୍ତି

       ସାହିତ୍ୟର ବସୁନ୍ଧରା ?

 

ସଂସ୍କୃତିକୁ ଭୁଲି ମା'କୁ ମମି ବୋଲି

       ଔଚିତ୍ୟ ଭାବେ ଯେ ନ୍ୟାୟ

ସେ ସମାଜୁ ଆଶା ନ୍ୟାୟର ମୀମାଂସା

       ସମୟର ଅପବ୍ୟୟ,

ଯେଉଁଠି ଲୁଣ୍ଠନ ଶ୍ରୀ ଅବଗୁଣ୍ଠନ

       ପ୍ରତିବାଦ ହୁଏ ହେୟ

ଅନୁଷ୍ଠାନ ଗର୍ବ ବ୍ୟକ୍ତିବାଦେ ଖର୍ବ

       ସଠିକ କି ପରିଚୟ ?

 

ମୋ ଲେଖନୀ ଦୃଷ୍ଟି ନୁହେଁ, ହେଉ ସୃଷ୍ଟି

       ଏ ଶୈଳୀ ସାହିତ୍ୟରାଜ୍ୟେ

ସ୍ୱାଗତ ମୁଁ କରେ, ଯଦି ନବ ଧାରେ

       ସାହିତ୍ୟରେ ଏ ବିରାଜେ,

କିନ୍ତୁ ଏ କବିତା ବୋଲିଟି ମାନ୍ୟତା

       ପାଉ ତା ଲେଖନୀ ବର୍ଜେ

ଶୀଖଣ୍ଡି କି ବୀରେ ଗଣା ପୁରାଣରେ

       ଥାଉଁ ଭୀଷ୍ମ ମୃତ୍ୟୁ କାର୍ଯେ ?

 

ଆଧୁନିକ ବୋଲି ପାରିବା କି ଭୁଲି

       ଜନ୍ମର ଯା' ମୂଳତତ୍ତ୍ୱ

ଆଧୁନିକ ବୋଲି ଉଚିତ କି ଜାଳି-

       ଦେବା ସଂସ୍କୃତିର ସ୍ୱତ୍ୱ ?

କାହିଁ ଆଧୁନିକ ଗତାନୁଗତିକ

       ଧାରା ରୋକି ପାରଙ୍ଗତ

ଯଦି ନୁହେଁ, ମିଛେ ଗଦ୍ୟେ ପଦବାଚ୍ୟେ

       ନୁହଁଇ ଯୁକ୍ତିସଙ୍ଗତ ।

 

ମୋ ଲେଖନୀ ଦୃଢ଼େ ଏଇ ମତ ବାଢ଼େ

       ମାନ୍ୟତା ପଛେ ନପାଉ

ଯଦୁବଂଶ ନାଶ ପୂର୍ବୁ ଗର୍ବେ ବଶ

       ହୋଇ ରହିଥିଲେ ବହୁ,

ସାହିତ୍ୟ ପୁରୋଧା ଭୁଲି ସ୍ୱତଃ ମେଧା

       ଗୋଡ଼ାଣିଆ ପଛେ ହେଉ

ଏ ଆଧୁନିକତା କବିତା ମାନ୍ୟତା

       ମୋ ଲେଖନୀଠୁ ନପାଉ ।

 

ମାନୁଛି ପଦବୀ ପଇସାରେ ଦବି

       ରୁହେ ସାହିତ୍ୟିକ ମତ

ବଡ଼ ହେବା ଆଶା ରଖି ଭୁଲି ଦିଶା

       ଅବ୍ୟକ୍ତ କରନ୍ତି ବ୍ୟକ୍ତ,

ଘର ନିଆଁ ବୋଲି ଅଞ୍ଚଳରେ ତୋଳି

       ଧରିବା ନୁହେଁ ଉଚିତ

ସ୍ୱୟଂ ଭୁଲିଯାନ୍ତି, ସାହିତ୍ୟ-ସଂସ୍କୃତି

       ଭୁଲିବାରେ କଣ୍ଠାଗ୍ରତ ।

 

କୁମ୍ଭୀରଟା ନେଇ ମଝିଧାର ଛୁଇଁ

       କରେ ଜୋରେ ଅଟ୍ଟହାସ

ତେବେ ବି ପୁରୋଧା ଭୁଲି ସ୍ୱତଃ ସ୍ପର୍ଦ୍ଧା

       ସ୍ୱାର୍ଥାନ୍ଧରେ ମଦହୋସ,

କେମିତି ସମାଜ ପାଇବ ତା ନ୍ୟାଯ୍ୟ-

       ମାନ୍ୟ, ସାଂସ୍କୃତିକ ସ୍ପର୍ଶ

ହେ ମା ସରସ୍ୱତୀ ! ବିବଶ ମୁଁ ଅତି

       ବ୍ୟକ୍ତ କରେ ଅବଶୋଶ ।

 

ନୂଆସାହି, ବିଡ଼ାନାସୀ, କଟକ-୭୫୩୦୧୪

ଫୋନ୍-୯୦୪୦୦୦୩୧୦୧

*****